Rodzaje i zastosowanie zaworów przemysłowych

Zawory przemysłowe to mechanizmy, które znalazły zastosowanie w niemalże każdej dziedzinie przemysłu. Ich podstawowym zadaniem jest regulowanie przepływu substancji, gazów i różnych cieczy lub jego całkowite odcięcie. Zastosowanie zaworów przemysłowych zależy w głównej mierze od ich kształtu i odporności na różne warunki pracy. Czym są zawory przemysłowe, jakie wyróżniamy rodzaje mechanizmów i gdzie można znaleźć zawory przemysłowe?

Zawory przemysłowe – czym są i na czym polega ich działanie?

Zawór przemysłowy to jeden z kilku podstawowych elementów instalacji armatury przemysłowej. Jego zadaniem jest ułatwianie lub blokowanie przepływu substancji w urządzeniach i mechanizmach wykorzystywanych w różnych branżach przemysłu. Zawory przemysłowe składają się z takich elementów jak gniazdo z otworem przepływowym i zwieradło, które może przyjmować postać grzybka, tłoku, kuli, suwaka, klapy, zasuwy lub iglicy. Pozostałą część mechanizmu stanowi korpus zaworu.

Armatury przemysłowe składają się nie tylko z zaworów, ale także z różnego rodzaju końcówek, węży, złączy, czy adaptorów. Odpowiednio połączone elementy tworzą instalację rur przemysłowych, w których przepływają różne substancje. Zawory, współpracujące z odpowiedzialnymi za prawidłowe działanie mechanizmu zwieradłami, są odpowiednio ustawiane i służą do regulacji lub całkowitego zamknięcia przepływu mediów.

Należy zaznaczyć, że każdy element armatury przemysłowej projektowany jest w taki sposób, aby spełniał wszelkie normy bezpieczeństwa i był odporny zarówno na właściwości żrące substancji, jak i wysokie ciśnienie robocze. Szeroki wybór zaworów przemysłowych znajdziesz tutaj ➡️ http://www.armatura-befa.pl/pl/pdt/cty/zawory.

Najpopularniejsze rodzaje zaworów przemysłowych

Cechami, które rozróżniają zawory przemysłowe i definiują ich rodzaj, są m.in.: dopuszczalne ciśnienie robocze, średnica robocza, długość i rozmiar gwintu, a także masa elementu. Wyróżniamy wówczas:

  • Zawory kulowe – W mechanizmie zaworu kulowego zwieradło stanowi, jak sama nazwa mówi, kula. W kuli zaś znajduje się otwór przepływowy. Gdy otwór centralny zostanie ustawiony w kierunku takim samym, w jakim skierowany jest rurociąg, wówczas kurki kulowe znajdują się w pozycji otwartej, tym samym umożliwiając przepływ substancji lub gazów. Jeśli z kolei otwór zostanie ustawiony prostopadle, wówczas kurki kulowe obrócą się o 90 stopni, blokując przepływanie mediów.
  • Zawory zasuwowe – Mają charakter zaworów całkowicie zamykających, bez możliwości regulacji przepływu mediów. Najczęściej ten typ zaworów stosuje się w instalacjach o dużej średnicy armatury.
  • Zawory przemysłowe higieniczne – Ten rodzaj zaworów zaprojektowany jest w taki sposób, aby spełniał wszelkie normy higieny i bezpieczeństwa produktów użytku codziennego. Budowa mechanizmów umożliwia regulację lub całkowite zamknięcie przepływu substancji.
  • Zawory elektromagnetyczne – Sterowanie pracy zaworu zależy od umieszczonej w nim cewki, która działa na zasadach elektromagnetyczności. Wówczas do zmiany pozycji zaworu należy zmienić sterujący elementem sygnał elektryczny. Gdy następuje przepływ prądu, wytwarza się pole magnetyczne, które umożliwia przyciągnięcie rdzenia zaworu do ogranicznika, blokując przepływ mediów.
rodzaje zaworów przemysłowych
  • Zawory zwrotne – Usprawniają przepływ substancji w konkretnym kierunku, nie doprowadzając do cofania się mediów.
  • Zawory przemysłowe klapowe (motylkowe) – Ich nazwa wzięła się od budowy przypominającej motyla. Za regulację przepływu odpowiada dysk, który obraca się wokół własnej osi i jest połączony z wałem. Wał łączy się z kolei z siłownikiem, i w zależności od ustawień, przepływ mediów się reguluje lub całkowicie blokuje.
  • Zawory bezpieczeństwa – Ich zadaniem jest zabezpieczanie instalacji przed nadmiernym wzrostem ciśnienia wewnątrz armatury, a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej wartości ciśnienia, zawór dba o prawidłowy przepływ mediów bez przestojów.
  • Zawory zaporowe – Ich zadaniem jest całkowite odcięcie przepływu substancji.
  • Zawory przemysłowe wysokiego ciśnienia – Ich budowa umożliwia pracę armatury pod ciśnieniem sięgającym nawet 500 bar.
  • Zawory membranowe – Działają podobnie jak zawory zwrotne – ich zadaniem jest zapobieganie cofania się mediów. Za pracę elementu odpowiada korpus z dwoma portami i gniazdem, w którym membrana odcina przepływ substancji przez zawór.
  • Zawory regulacyjne – Regulują, jak wiele materiału lub substancji przepłynie przez armaturę przemysłową.

Zawory przemysłowe i ich zastosowanie

Zawory kulowe najczęściej znajdują zastosowanie w instalacjach wodnych, paliwowych, chemicznych oraz powietrznych. Można je ujrzeć w domu, przy instalacjach dostarczających do mieszkania ciepłą i zimną wodę, jak i przy mechanizmach ogrzewania centralnego. Co więcej, zawory kulowe wykorzystuje się także w armaturach znajdujących się w dużych fabrykach.

Zawory zasuwowe z kolei najczęściej wykorzystuje się w przemyśle naftowym, instalacjach wodociągowych, rolnictwie lub transporcie. Zawory higieniczne zaś znajdują zastosowanie w branżach, gdzie wymagana jest najwyższa sterylność podczas pracy. Mowa tu oczywiście o przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, biotechnologicznym i kosmetycznym.

Zawory elektromagnetyczne wykorzystywane są do usprawniania przepływu gazów obojętnych, benzyny, powietrza, zimnej i ciepłej wody, a także powietrza. Zawory zwrotne zwykle stanowią kluczowy element instalacji ciśnieniowych, w związku z czym wykorzystuje się je w przemyśle wodociągowym, ciepłowniczym i energetycznym.

Zawory motylkowe zaś regulują lub odcinają przepływ substancji spożywczych, pyłów, gazu, cieczy i chemikaliów. Elementy te stosuje się w przemyśle spożywczym, budowlanym oraz chemicznym. Zawory bezpieczeństwa montowane są w dziedzinach, gdzie mamy do czynienia z gazem lub przepływem substancji pod określonym ciśnieniem.

Zawory zaporowe montuje się z kolei w różnych instalacjach, gdzie temperatura przepływających mediów wynosi mniej niż 650 stopni Celsjusza. Zawory membranowe najczęściej wykorzystuje się w elektrowniach i oczyszczalniach komunalnych lub przemysłowych, a zawory regulacyjne znajdują zastosowanie w układach automatyki i zdalnego sterowania, gdzie regulują przepływ gazów i cieczy.

Podsumowanie

Zawory przemysłowe to ważne elementy armatur przemysłowych, które odpowiadają za prawidłową pracę całego mechanizmu. Konstrukcje te można ujrzeć zarówno w dużych fabrykach i na terenach elektrowni, jak i w domu lub na klatkach schodowych. Przymierzając się do wyboru zaworu, należy wziąć pod uwagę przeznaczenie elementu i jego podstawowe cechy, a także zakres ciśnień elementów. Niezwykle ważne jest, aby dobrać odpowiedni zawór, gdyż niedostosowanie go do warunków pracy może skutkować utratą zdrowia lub życia pracowników.

Redakcja PKWSA